Neteland geeft startschot voor ‘Groenblauwe Plan’ voor meer natuur en water in woonkernen

Herentals, Herenthout, Grobbendonk, Olen en Vorselaar hebben  Gewoontebrekertraject van de provincie Antwerpen succesvol afgerond.

Herentals, Herenthout, Grobbendonk, Olen en Vorselaar wilden uitzoeken hoe ze meer natuur en water in hun woonkernen kunnen brengen. De gemeenten van het samenwerkingsverband Neteland startten anderhalf jaar geleden met Gewoontebreker, een begeleidingstraject van de provincie Antwerpen. Het resultaat?

Een ‘Ambitiehandboek’ met concrete strategieën en maatregelen voor het vergroenen en verblauwen van individuele en collectieve bouwprojecten. Het Ambitiehandboek is het startschot voor het ‘Groenblauwe Plan’, de vertaling van de theorie in de praktijk.

De temperaturen stijgen en de neerslag wordt heviger. In onze volgebouwde woonkernen kan dat leiden tot extreme temperaturen en wateroverlast. Om wonen in de dorpskern aantrekkelijk te houden, willen de vijf gemeenten van Neteland meer ruimte creëren voor groen en water.

Gewoontebrekertraject ondersteunt gemeenten

Maar hoe en waar leg je best groen en water aan in je gemeente? Hoe krijg je alle inwoners mee? En hoe breek je met de gewoonte om elke straat te verharden en elk voortuintje te betegelen? Om antwoorden te vinden, startten de gemeenten van Neteland anderhalf jaar geleden met het Gewoontebrekertraject van de provincie Antwerpen.

Tijdens het traject nodigden de experts van de provincie de stadsdiensten, beleidsmakers en inwoners uit om mee na te denken over hoe ze het groen en blauw – natuur en water – verder kunnen versterken voor een aangenaam en klimaatrobuust Neteland. Dat kan bijvoorbeeld door op een andere manier naar bouwdossiers te kijken, maar net zo goed door voortuintjes te ontharden.

Gedeelde toekomstvisie, over gemeentegrenzen heen

De klimaatsverandering is geen lokaal probleem. Veel steden en gemeenten kampen met dezelfde problemen, maar zoeken nog te weinig naar gezamenlijke oplossingen. En daarin schuilt de kracht van de provincie en Neteland: tijdens het Gewoontebrekertraject kijken ze over de beleidsdomeinen en gemeentegrenzen heen om een gedeelde aanpak te ontwikkelen.

Concrete acties in het ‘Groenblauwe Plan’

Die gedeelde aanpak vindt zijn neerslag in een Ambitiehandboek. Het bevat concrete strategieën en maatregelen om meer bomen, water, planten en onverharde plekken in bouwprojecten te integreren. Dat kan bijvoorbeeld door op een andere manier naar bouwdossiers te kijken, maar net zo goed door voortuintjes te ontharden.

“Onze dorpen zijn vandaag te grijs en te hard,” klinkt het bij de provincie. ”We moeten nu actie ondernemen om te vergroenen en te ontharden zodat de zomers van de toekomst minder hittestress en meer koelteplekken te bieden hebben. Want een kwaliteitsvolle woning hoort voor mij thuis in een gezonde leefomgeving, een plaats met voldoende ruimte voor spontane ontmoetingen en met aaneengesloten groene ruimte. Het Ambitiehandboek kan leiden tot concrete handvaten voor het vergroenen en verblauwen van woonkernen via individuele en collectieve bouwprojecten. Net daarom zijn we zo tevreden met deze vruchtbare samenwerking tussen onze provincie Antwerpen en de Netelandse gemeenten.”

Het ambitieboek is het slotstuk van het gewoontebrekertraject.

Stefanie Vrins, schepen Ruimtelijke Ordening Herenthout: “Als beleidsmaker kan ik alleen maar enthousiast zijn over het Ambitiehandboek. Langetermijnambities worden vertaald in concrete strategieën, wensbeelden en maatregelen. Als vergunningverlenende overheid zit je altijd in een soort tweestrijd tussen ambitie en praktijk. Daarom is het belangrijk dat alle partijen van meet af aan dezelfde taal spreken over de kwaliteit van een bouwproject. Je moet geen deskundige zijn om dit Ambitiehandboek te begrijpen. Het brengt alles goed in beeld, zowel met goede als slechte voorbeelden, en met illustraties van ambitie tot strategie.”

Tegelijk starten de vijf gemeenten het ‘Groenblauwe Plan’ op waarmee ze hun plannen concreet maken. De voorbije jaren waren er al verschillende acties rond ontharden en vergroenen: een wedstrijd tegelwippen, schoolspeelplaatsen ontharden, meer natuur in de woonkernen, …

In de toekomst werken de gemeenten nog meer acties uit waarbij zowel de beleidsmakers als de inwoners hun steentje bijdragen. Samen werken ze zo aan een groener en aangenamer Neteland dat gewapend is tegen de klimaatverandering.

Op de foto : vlnr. Gino Verbiest, omgevingsambtenaar Grobbendonk; Filip Lagiewka, diensthoofd Wonen provincie Antwerpen; Stein Geuens, ruimtelijk planner Herentals; gedeputeerde Helsen; Lieven Janssens, burgemeester Vorselaar; Stefanie Vrins, schepen Herenthout - provincie.